7% van de ziekenhuispatiënten in de Europese Unie krijgt een zorginfectie

Gemiddeld krijgt 7,1% van de ziekenhuispatiënten in de EU Europese unie (Europese unie)/EEA Europese Economische Ruimte (European Economic Area) (Europese Economische Ruimte (European Economic Area)) een zorginfectie. Dit blijkt uit een puntprevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment, absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment, absoluut of relatief.)-onderzoek van de ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control ) over de periode 2022-2023  (ECDC 2024 ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024) (ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024)) ). De infectiepercentages tussen de verschillende landen variëren sterk (van 3 tot 14%) en het vergelijken van deze infectiepercentages tussen landen is complex (zie Voorzichtigheid geboden bij internationale vergelijking). De prevalentie Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief. (Het aantal gevallen of personen met een bepaalde ziekte op een bepaald moment (punt-prevalentie), ooit in het leven (lifetime prevalentie) of in een bepaalde periode, bijvoorbeeld per jaar (periode-prevalentie), absoluut of relatief.) in instellingen voor langdurige zorg is in Nederland met 3,5% vergelijkbaar met het gemiddelde van de EU/EEA-landen (3,9%, variërend tussen landen van 1 tot 8,5%). Dit blijkt uit een puntprevalentie-onderzoek van de ECDC over de periode 2016 tot 2017 (Suetens et al. 2018 Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018) (Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018)) ). De resultaten van de Europese en de PREZIES Preventie van Ziekenhuisinfecties door Surveillance (Preventie van Ziekenhuisinfecties door Surveillance)/SNIV Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen) prevalentiemeting (zie: Puntprevalentie zorginfecties in ziekenhuizen en Puntprevalentie zorginfecties in verpleeghuizen) kunnen niet met elkaar vergeleken worden. Voor SNIV en de Europese prevalentiemeting komt dit door verschillen in de methoden. Voor de vergelijking tussen PREZIES en de Europese prevalentiemeting geldt dat de representativiteit van de Europese meting beperkt is, omdat er slechts een klein aantal Nederlandse ziekenhuizen aan de Europese meting deelnemen. 

Tabel: Prevalentie van zorginfecties internationaal 2022-2023
 

Nederland

Gemiddelde EU/EEA[/ignore]

Ziekenhuis

6,5% (95% BI Het 95% betrouwbaarheidsinterval. Het interval waarvan we met 95% zekerheid mogen aannemen dat de werkelijke waarde van de bestudeerde parameter erin ligt. Hoe smaller het betrouwbaarheidsinterval, des te preciezer de schatting van de waarde van de bestudeerde parameter. (Het 95% betrouwbaarheidsinterval. Het interval waarvan we met 95% zekerheid mogen aannemen dat de werkelijke waarde van de bestudeerde parameter erin ligt. Hoe smaller het betrouwbaarheidsinterval, des te preciezer de schatting van de waarde van de bestudeerde parameter.): 5,3-8,1) 

7,1% (95% BI: 7,0–7,2%)

Langdurige zorg

3,5% (95% BI: 3,0–4,1) 

 3,9% (95% BI: 2,4–6,0%)

Bron: Suetens et al. 2018 Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018) (Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018))ECDC 2024 ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024) (ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024))

Jaarlijks circa 5 miljoen zorginfecties in ziekenhuizen in de Europese Unie

Naar schatting zijn er jaarlijks ongeveer 4,8 miljoen zorginfecties in ziekenhuizen in de EU/EEA (ECDC 2024 ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024) (ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024)) ) en 4,4 miljoen in instellingen voor langdurige zorg (Suetens et al. 2018 Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018) (Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018)) ).  De meest voorkomende zorginfecties in Europese ziekenhuizen zijn infecties van de onderste luchtwegen, urineweginfecties, postoperatieve wondinfecties (POWI Postoperatieve wondinfecties (Postoperatieve wondinfecties)’s), sepsis Sepsis is een klinisch syndroom dat gekenmerkt wordt door een algemene ontstekingsreactie van het hele lichaam op een infectie. Het is een zeer ernstige aandoening met een aanzienlijke kans dat de patiënt in korte tijd overlijdt. Vaak wordt het omschreven als bloedvergiftiging. (Sepsis is een klinisch syndroom dat gekenmerkt wordt door een algemene ontstekingsreactie van het hele lichaam op een infectie. Het is een zeer ernstige aandoening met een aanzienlijke kans dat de patiënt in korte tijd overlijdt. Vaak wordt het omschreven als bloedvergiftiging. )/bacteriëmie, en infecties van het maagdarmkanaal (ECDC 2024 ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024) (ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024)) ). De meest voorkomende zorginfecties in instellingen voor langdurige zorg zijn, infecties van de onderste luchtwegen, urineweginfecties en huidinfecties (Suetens et al. 2018 Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018) (Suetens, Latour, Kärki, Ricchizzi, Kinross, MLuisa, Prevalence of healthcare-associated infections, estimated incidence and composite antimicrobial resistance index in acute care hospitals and long-term care facilities: results from two European point prevalence surveys, 2016 to 2017 (2018)) ).

Voorzichtigheid geboden bij internationale vergelijking

Er zijn kanttekeningen te plaatsen bij de vergelijking van gegevens over het vóórkomen van zorginfecties in verschillende landen. Verschillen in vóórkomen tussen landen moeten voorzichtig worden geïnterpreteerd, omdat ze ook een gevolg kunnen zijn van verschillen in  (ECDC 2024 ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024) (ECDC, Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in European acute care hospitals. 2022-2023, Stockholm (2024)) ):

  • representativiteit van deelnemende ziekenhuizen in de afzonderlijke landen;
  • de case-mix van patiënten (comorbiditeit Een combinatie van twee of meer aandoeningen bij één persoon. In tegenstelling tot bij multimorbiditeit is sprake van aandoeningen die zijn gerelateerd aan een hoofdaandoening. (Een combinatie van twee of meer aandoeningen bij één persoon. In tegenstelling tot bij multimorbiditeit is sprake van aandoeningen die zijn gerelateerd aan een hoofdaandoening. ), gebruik medische hulpmiddelen, opnameduur, specialisme);
  • mogelijkheden voor diagnostiek voor het vaststellen/bevestigen van zorginfecties;
  • sensitiviteit van rapportage van zorginfecties: documentatie van infectieverschijnselen in onder andere medische dossiers.

  • T.E.M. Hopmans (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • M. Harbers, red. (RIVM)