Grootte van gezondheidsverschillen hangt af van gebruikte indicator en uitkomstmaat

De grootte van de gezondheidsverschillen door sociaaleconomische positie hangt af van de gebruikte indicator voor sociaaleconomische positie en de gezondheidsuitkomst die wordt gemeten (zie ook definities Sociaaleconomische status). Meestal hebben mensen met een lagere sociaaleconomische positie minder goede gezondheidsuitkomsten dan mensen met een hogere sociaaleconomische positie. Opleiding is een veel gebruikte indicator van sociaaleconomische positie. Op VZinfo wordt, net als bij het CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek), een driedeling aangehouden:

  • Mensen met primair onderwijs, een vmbo-, of mbo1 opleiding;
  • mensen met een havo-, vwo-, of mbo2-4-opleiding;
  • en mensen met een hbo- of wo-opleiding.

Overgewicht, roken en (zeer) goed ervaren gezondheid naar opleiding 2022/2023

Sla de grafiek Overgewicht, roken en matig of (zeer) slecht ervaren gezondheid naar opleiding 2022/2023 over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidenquête/Leefstijlmonitor, CBS i.s.m. RIVM en Trimbos-instituut;  Gezondheidsenquête, CBS; gegevens bewerkt door het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

  • De labels van de opleidingstypen vermelden de grootste opleidingsgroepen. Zie de toelichting op opleidingstypen voor meer informatie.
  • De ondergrens en bovengrens van het 95% betrouwbaarheidsinterval zijn zichtbaar in tabelweergave.

Grote verschillen tussen opleidingsgroepen in overgewicht, roken en ervaren gezondheid 

Overgewicht Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 (Er is sprake van overgewicht bij een Body Mass Index (BMI) ≥ 25 kg/m2 ), roken en ervaren gezondheid zijn gezondheidsuitkomsten waarbij duidelijke verschillen zijn tussen opleidingsgroepen. Bovenstaande grafiek presenteert cijfers over deze drie uitkomstmaten van 2022 en 2023 samengenomen. 

  • Het percentage mensen dat rookt of overgewicht heeft is hoger onder mensen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding (blauw in grafiek) dan onder mensen met een hbo- of wo-opleiding (roze in grafiek).
  • Daarnaast is het percentage mensen dat hun gezondheid als matig of (zeer) slecht ervaart is hoger onder mensen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding dan onder mensen met een hbo- of wo-opleiding.

Andere onderwerpen met informatie over gezondheidsverschillen zijn te vinden via gezondheidsverschillen onderwerpen op VZinfo.


Totaal

Sla de grafiek (Gezonde) levensverwachting bij geboorte naar opleiding 2019-2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidsenquête, CBS

  • De labels van de opleidingstypen vermelden de grootste opleidingsgroepen. Zie de toelichting op opleidingstypen voor meer informatie.
  • Achterliggende cijfers via CBS Statline

Mannen

Sla de grafiek (Gezonde) levensverwachting bij geboorte voor mannen naar opleiding 2019-2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidsenquête, CBS

  • De labels van de opleidingstypen vermelden de grootste opleidingsgroepen. Zie de toelichting op opleidingstypen voor meer informatie.
  • Achterliggende cijfers via CBS Statline

Vrouwen

Sla de grafiek (Gezonde) levensverwachting bij geboorte voor vrouwen naar opleiding 2019-2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidsenquête, CBS

  • De labels van de opleidingstypen vermelden de grootste opleidingsgroepen. Zie de toelichting op opleidingstypen voor meer informatie.
  • Achterliggende cijfers via CBS Statline

Grote verschillen in (gezonde) levensverwachting tussen opleidingsgroepen

Bovenstaande grafiek presenteert cijfers over 'levensverwachting Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte' en 'levensverwachting in goed ervaren gezondheid bij geboorte' van 2019 tot en met 2022 samengenomen. De verschillen in levensverwachting en gezonde levensverwachting tussen opleidingsgroepen zijn groot. De verschillen tussen opleidingsgroepen in de gezonde levensverwachting zijn groter dan de verschillen tussen opleidingsgroepen in de algemene levensverwachting.

  • Voor de periode 2019-2022 is het verschil tussen mannen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding (blauw in grafiek) en mannen met een hbo- of wo-opleiding (roze in grafiek) in gezonde levensverwachting 13,3 jaar. Mannen met een hbo- of wo-opleiding leven ook gemiddeld 6 jaar langer dan mannen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding.
  • Voor vrouwen is hetzelfde patroon te zien: vrouwen met een hbo- of wo-opleiding leven 14,8 jaar langer in goed ervaren gezondheid en leven 4,8 jaar langer dan vrouwen met primair onderwijs of een vmbo-opleiding.

  • G. de Boer (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • M.J. Buijs (RIVM)
  • T. Jansen-van Eijndt (RIVM)
  • A. Wester (RIVM)
  • E.A. van der Wilk, red (RIVM)
  • V. Hermans, red (RIVM)