Wijzigingsdatum 14-01-2025

Percentage van de doelgroep dat deelneemt aan het bevolkingsonderzoek darmkanker

Indicatorwaarde

Percentage

67,2

Verslagjaar: 2023

Trend

3-jarige trend
2021   
2023

Dalende trend; ongunstig; niet getoetst er is geen statistische toets uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil (er is geen statistische toets uitgevoerd om te bepalen of sprake is van een statistisch significant verschil )

Interpretatie indicator

Personen van 55 t/m 75 jaar worden één keer in de twee jaar uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Tijdens dit bevolkingsonderzoek wordt gescreend op colorectale kanker. Onder colorectale kanker (dikkedarmkanker) wordt zowel kanker van het colon (karteldarm) als kanker van het rectum (endeldarm) verstaan

Met het bevolkingsonderzoek kunnen voorstadia van darmkanker worden opgespoord. Door deze vroege signalering kan de incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) van darmkanker worden teruggedrongen en door vroeg ingrijpen (door het behandelen van voorstadia en vroege stadia), kan mogelijke sterfte worden voorkomen. Deze indicator geeft informatie over de effectiviteit van de uitnodiging voor de screening. Wanneer een substantieel deel van de doelgroep bereikt wordt, mag worden verwacht dat het programma ook zijn doel haalt (gezondheidswinst door een bevolkingsonderzoek), en kosteneffectief is. Behalve dat deze indicator iets zegt over de effectiviteit van het bevolkingsonderzoek, geeft het een indicatie van de mate van acceptatie van de procedure bij de doelgroep.

Internationaal

Sla de grafiek Deelname bevolkingsonderzoek darmkanker over en ga naar de datatabel

Bron: OECD Health Statistics

*Voorlopig cijfer.
**Het Nederlandse cijfer in deze internationale vergelijking verschilt van het Nederlandse trendcijfer. Dit komt doordat het Nederlandse trendcijfer is bijgesteld vanwege de overgang naar een nieuwe manier van het berekenen van de deelnamegraad. Zie de trendgrafiek voor meer informatie. 

  • De uitvoering van screeningprogramma's vertonen grote variate tussen landen.  Het gaat om o.a. de frequentie van screening, de leeftijd van de doelgroep en de peildatum waarop de deelname wordt vastgesteld. Deze internationale vergelijking moet daarom met voorzichtheid worden geïnterpreteerd. 

Trend

Sla de grafiek Trend deelname bevolkingsonderzoek darmkanker over en ga naar de datatabel

Bron: Bevolkingsonderzoek Nederland

  • Vanaf 2023 wordt er een andere berekening gehanteerd voor de deelnamegraad. De deelnamegraad is met terugwerkende kracht berekend volgens deze nieuwe berekening vanaf 2019. Er is dus sprake van een trendbreuk tussen 2018 en 2019.

Verantwoordingstabel

 

 Toelichting

Volledige naam indicator

Percentage van de doelgroep dat deelneemt aan het bevolkingsonderzoek darmkanker.

Bron

Monitor bevolkingsonderzoek darmkanker (Bevolkingsonderzoek Nederland); OECD

Overige bronnen

ScreenIT, het informatiesysteem waarin gegevens over het bevolkingsonderzoek worden geregistreerd, beheerd door de screeningsorganisatie Bevolkingsonderzoek Nederland.

Berekening

Teller: aantal personen dat heeft deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. 
Noemer: aantal personen uit de doelgroep van het bevolkingsonderzoek darmkanker. Vanaf 2019 is dit inclusief mensen die tot de doelgroep behoren maar zich tijdens een eerdere ronde definitief hebben afgemeld voor het bevolkingsonderzoek en dus geen uitnodiging hebben ontvangen. 
Toelichting bij de berekening Omdat de deelnamegraad per kalenderjaar wordt bepaald, hebben mensen afhankelijk van wanneer zij de uitnodiging hebben ontvangen soms meer/minder tijd gehad om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek. Om deze reden wordt bij de actualisatie van de deelnamegraad ook het voorgaande jaar geactualiseerd. 

Interpretatie

Personen van 55 t/m 75 jaar worden één keer in de twee jaar uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Tijdens dit bevolkingsonderzoek wordt gescreend op colorectale kanker. Onder colorectale kanker (dikkedarmkanker) wordt zowel kanker van het colon (karteldarm) als kanker van het rectum (endeldarm) verstaan.

Met het bevolkingsonderzoek kunnen voorstadia van darmkanker worden opgespoord. Door deze vroege signalering kan de incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) van darmkanker worden teruggedrongen en door vroeg ingrijpen (door het behandelen van voorstadia en vroege stadia), kan mogelijke sterfte worden voorkomen. Deze indicator geeft informatie over de effectiviteit van de uitnodiging voor de screening. Wanneer een substantieel deel van de doelgroep bereikt wordt, mag worden verwacht dat het programma ook zijn doel haalt (gezondheidswinst door een bevolkingsonderzoek), en kosteneffectief is. Behalve dat deze indicator iets zegt over de effectiviteit van het bevolkingsonderzoek, geeft het een indicatie van de mate van acceptatie van de procedure bij de doelgroep.

Toelichting bij de referentiewaarde

De referentiewaarde is de 'acceptabele waarde' die door het EU Europese unie (Europese unie)-rapport 'Against cancer - Cancer Screening in the European Union (2017)' wordt gehanteerd. Voor darmkanker is dit 45%.

Jaar

2023

Literatuur

Ponti et al., 2017 Ponti, A., Anttila, A., Ronco, G., Senore, C., Against cancer - cancer screening in the European Union, Lyon (2017) (Ponti, A., Anttila, A., Ronco, G., Senore, C., Against cancer - cancer screening in the European Union, Lyon (2017))

  • S. Brukx (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))
  • R. Gijsen (RIVM)
  • C. Hendriks (RIVM)