Wat is kanker?
Kanker is een verzamelnaam voor een groep van ziekten die worden aangeduid met de term 'kwaadaardige (maligne) nieuwvormingen'. Nieuwvormingen hebben één gemeenschappelijk kenmerk: een ongeremde deling van lichaamscellen, waardoor een gezwel of tumor ontstaat. Er zijn goedaardige en kwaadaardige nieuwvormingen. Alleen kwaadaardige nieuwvormingen noemen we kanker. Goedaardige nieuwvormingen, bijvoorbeeld wratten, groeien niet door andere weefsels heen en verspreiden zich niet door het lichaam. Bij kwaadaardige nieuwvormingen (kanker) zijn de genen die de cellen onder controle houden zo beschadigd, dat de cellen zich zeer afwijkend gaan gedragen. Zij kunnen omliggende weefsels en organen binnendringen en daar ook groeien. Ze worden aangeduid met de term 'invasief'. Kwaadaardige nieuwvormingen kunnen ook uitzaaien. Dat wil zeggen dat ze zich kunnen verspreiden door het lichaam, meestal via het bloed of lymfevaten, en ergens anders in het lichaam tot een tumor leiden.
Stadia-indeling
Kanker kent vaak verschillende stadia. Deze onderscheiden zich op basis van de omvang van de tumor en de aanwezigheid van uitzaaiingen in nabijgelegen lymfeklieren of elders in het lichaam. Vaak worden de stadia ingedeeld volgens de Tumour-Nodes-Metastases (TNM (Tumor, Node, Metastase. Anatomische classificatie van tumoren, gebaseerd op de grootte van de primaire tumor, de aanwezigheid van aangedane lymfknopen en de aanwezigheid van eventuele metastasen. De classificatie is ontwikkeld door de International Union Against Cancer (UICC).)) classificatie. Deze classificatie beschrijft de tumor zelf (T), de lymfeklieren rond de tumor (N) en het al of niet aanwezig zijn van uitzaaiingen elders in het lichaam (M). Een combinatie van deze drie criteria bepaalt het stadium van de kanker. Er worden vijf stadia onderscheiden: 0, I, II, III en IV. Voor een aantal vormen van kanker worden naast of in plaats van de TNM-classificatie andere indelingen gebruikt om de stadia en ernst van de kanker te onderscheiden, zoals de Dukes-classificatie bij dikkedarmkanker, de Ann Arbor indeling bij non-Hodgkin lymfomen en de Gleason score bij prostaatkanker.