Ziektelast COVID-19 gehalveerd ten opzichte van 2022

In 2023 veroorzaakte COVID-19 van alle infectieziekten nog steeds de hoogste ziektelast De ziektelast wordt uitgedrukt in Disability Adjusted Life Years (DALY) en is opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten). (De ziektelast wordt uitgedrukt in Disability Adjusted Life Years (DALY) en is opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten).) in DALY Disability Adjusted Life Years. Maat voor ziektelast ('burden of disease') in een populatie; opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten). (Disability Adjusted Life Years. Maat voor ziektelast ('burden of disease') in een populatie; opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten).)'s voor de Nederlandse bevolking. Wel was de ziektelast door COVID-19 gehalveerd ten opzichte van 2022. De totale ziektelast van acute COVID-19 in 2023 wordt geschat op 37.800 DALYs, waarvan 84% wordt veroorzaakt door vroegtijdig overlijden (31.600 DALY's) (RIVM, 2024 RIVM, Staat van infectieziekten in Nederland, 2023, Bilthoven (2024) (RIVM, Staat van infectieziekten in Nederland, 2023, Bilthoven (2024)) ). Hierin is de ziektelast die wordt veroorzaakt door langdurige klachten na COVID-19 niet meegenomen. 

Verschillende methoden voor berekening ziektelast infectieziekten

De bron van de hier gepresenteerde ziektelast van infectieziekten is de ‘Staat van infectieziekten 2023’. De gebruikte schattingsmethode wijkt af van de methode gebruikt voor het berekenen van de ziektelast in het kader van de ‘Volksgezondheid Toekomst Verkenning’ (VTV In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland. (In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland.)) die aan de basis ligt van de Ranglijst aandoeningen op basis van ziektelast. De Staat van infectieziekten maakt een schatting van de ziektelast veroorzaakt door infectie met de ziekteverwekker en neemt daarbij ook mogelijke langetermijneffecten van de infectie mee, zoals chronische aandoeningen die het gevolg zijn van de infectie. De VTV schat uitsluitend de ziektelast die is toe te schrijven aan de betreffende infectieziekte en maakt daarbij gebruik van geregistreerde cijfers over het vóórkomen van de infectieziekte. Als gevolg hiervan wijkt de hier gepresenteerde ziektelast van een aantal infectieziekten af van de ziektelast geschat in het kader van de VTV.


  • C. Hendriks, red. (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))