Baarmoederhalskanker: Internationale vergelijking incidentie baarmoederhalskanker

Sla de grafiek Nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker 2022 over en ga naar de datatabel

Bron: ECIS, 2023

  • Gestandaardiseerd naar de Europese standaardbevolking
  • ICD-10 International Classification of Diseases, tenth revision (International Classification of Diseases, tenth revision)-code: C53

Incidentie van baarmoederhalskanker in Nederland laag

Het aantal nieuwe gevallen per jaar (incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.)) van baarmoederhalskanker is in Nederland laag vergeleken met andere EU Europese unie (Europese unie)-landen. In het oosten van de Europese Unie is de incidentie het hoogst (ECIS, 2023).

Incidentie daalt door screening

De afgelopen decennia is de incidentie van baarmoederhalskanker in veel Europese landen afgenomen. De daling is een gevolg van de invoering van effectieve screeningsprogramma's. Screening identificeert voorstadia van baarmoederhalskanker nog voordat zich daadwerkelijk kanker heeft ontwikkeld. Daardoor daalt de incidentie. In een aantal Oost-Europese landen is de incidentie nog altijd hoog omdat daar vaak geen effectieve screening plaatsvindt (Vaccarella et al. 2016 Vaccarella, S., Franceschi, S, Zaridze, D, Poljak, M, Veerus, P., Plummer, M, Bray, F, Preventable fractions of cervical cancer via effective screening in six Baltic, central, and eastern European countries 2017-40: a population-based study. (2016) (Vaccarella, S., Franceschi, S, Zaridze, D, Poljak, M, Veerus, P., Plummer, M, Bray, F, Preventable fractions of cervical cancer via effective screening in six Baltic, central, and eastern European countries 2017-40: a population-based study. (2016))Loos et al. 2005 Loos, A. H., McCarron, P., Weiderpass, E., Arbyn, M., Møller, H., Hakama, M., Bray, F.I., Parkin, D. M., Trends in cervical squamous cell carcinoma incidence in 13 European countries: changing risk and the effects of screening (2005) (Loos, A. H., McCarron, P., Weiderpass, E., Arbyn, M., Møller, H., Hakama, M., Bray, F.I., Parkin, D. M., Trends in cervical squamous cell carcinoma incidence in 13 European countries: changing risk and the effects of screening (2005)) ).


Sterfte baarmoederhalskanker internationaal

Sla de grafiek Sterfte baarmoederhalskanker 2021 over en ga naar de datatabel

Bron: Eurostat, 2024

  • Gestandaardiseerd naar de Europese standaardbevolking
  • ICD-10 International Classification of Diseases, tenth revision (International Classification of Diseases, tenth revision)-code: C53

Sterfte aan baarmoederhalskanker relatief laag in Nederland

De sterfte aan baarmoederhalskanker ligt in Nederland onder het gemiddelde van de Europese Unie. Net als de incidentie Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief. (Het aantal nieuwe gevallen van of nieuwe personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde periode, absoluut of relatief.) is ook de sterfte aan baarmoederhalskanker hoger in landen in het oosten van de EU Europese unie (Europese unie).

Sterfte aan baarmoederhalskanker afgenomen in veel EU-landen

In de periode 1970-2004 nam de sterfte aan baarmoederhalskanker sterk af in de EU15 De 15 landen die vóór 1 april 2004 de Europese Unie vormden: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Verenigd Koninkrijk, Zweden. (De 15 landen die vóór 1 april 2004 de Europese Unie vormden: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Verenigd Koninkrijk, Zweden.)-landen.  In een aantal 'nieuwe' EU-landen bleef de sterfte in de periode 1970-2015 eerst nog stabiel op een hoog niveau of steeg zelfs, maar de laatste jaren is daar ook de daling ingezet (WHO-HFA, 2023). De afname in sterfte komt grotendeels door screening. Screening leidt tot vroegere diagnose van een tumor, waardoor de genezingskans toeneemt. Verschillen in dekking en kwaliteit van screening verklaren waarschijnlijk het grote verschil tussen de oude EU15-landen en de nieuwere lidstaten van de EU (Jansen et al. 2020 Jansen, E.E.L., Zielonke, N., Gini, A., Anttila, A., Segnan, N., Vokó, Z, Ivanuš, U, McKee, M, de Koning, H.J., de Kok, IM. C. M., EU-TOPIA consortium, Effect of organised cervical cancer screening on cervical cancer mortality in Europe: a systematic review. (2020) (Jansen, E.E.L., Zielonke, N., Gini, A., Anttila, A., Segnan, N., Vokó, Z, Ivanuš, U, McKee, M, de Koning, H.J., de Kok, IM. C. M., EU-TOPIA consortium, Effect of organised cervical cancer screening on cervical cancer mortality in Europe: a systematic review. (2020)) ). 


Bron: CONCORD3 ( Allemani et al. 2018 Allemani, C, Matsuda, T, Di Carlo, V, Harewood, R, Matz, M, Nikšic, M, Bonaventure, A, Valkov, M, Johnson, CJ., Estève, J, Ogunbiyi, OJ., Silva, GAzevedo E, Chen, W, Eser, S, Engholm, G, Stiller, CA., Monnereau, A, Woods, RR., Visser, O, Lim, GHsiang, Aitken, J, Weir, HK., Coleman, MP., CONCORD Working Group, Global surveillance of trends in cancer survival 2000-14 (CONCORD-3): analysis of individual records for 37?513?025 patients diagnosed with one of 18 cancers from 322 population-based registries in 71 countries. (2018) )

  • De cijfers zijn gecorrigeerd voor verschillen in bevolkingsopbouw tussen landen door standaardisatie naar de 'International Cancer Survival Standard' (ICSS-2)
  • Naast het percentage overleving zijn ook de onder- en bovengrens van het 95%-betrouwbaarheidsinterval weergegeven.

Overleving van baarmoederhalskanker in Nederland gunstig

De relatieve vijfjaarsoverleving van baarmoederhalskanker in Nederland behoort tot de beste van Europa. In de meeste Europese landen ligt de relatieve vijfjaarsoverleving tussen de 60% en 70%. Over het algemeen is de overleving in Europese landen toegenomen tussen begin jaren '80 en eind jaren '90 van de vorige eeuw (Verdecchia et al. 2009 Verdecchia, A., Guzzinati, S, Francisci, S, de Angelis, R, Bray, F.I., Allemani, C, Tavilla, A, Santaquilani, M, EUROCARE Working Group, Sant, M., Survival trends in European cancer patients diagnosed from 1988 to 1999. (2009) (Verdecchia, A., Guzzinati, S, Francisci, S, de Angelis, R, Bray, F.I., Allemani, C, Tavilla, A, Santaquilani, M, EUROCARE Working Group, Sant, M., Survival trends in European cancer patients diagnosed from 1988 to 1999. (2009))Bielska-Lasota et al. 2007 Bielska-Lasota, M, Capocaccia, R, Inghelmann, R., van de Poll-Franse, L., EUROCARE Working Group, Trends in cervical cancer survival in Europe, 1983-1994: a population-based study (2007) (Bielska-Lasota, M, Capocaccia, R, Inghelmann, R., van de Poll-Franse, L., EUROCARE Working Group, Trends in cervical cancer survival in Europe, 1983-1994: a population-based study (2007)) ). Sinds halverwege de jaren negentig van de vorige eeuw is de relatieve vijfjaarsoverleving met 4 tot 7% toegenomen in Denemarken, Ierland, Litouwen, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en Polen. In dezelfde periode nam de relatieve vijfjaarsoverleving met 8 tot 10% toe in Bulgarije, Estland en Zwitserland (Allemani et al. 2018 Allemani, C, Matsuda, T, Di Carlo, V, Harewood, R, Matz, M, Nikšić, M, Bonaventure, A, Valkov, M, Johnson, C.J., Estève, J, Ogunbiyi, OJ., Silva, GAzevedo E, Chen, W, Eser, S, Engholm, G, Stiller, CA., Monnereau, A., Woods, RR., Visser, O, Lim, GHsiang, Aitken, J, Weir, HK., Coleman, M.P., CONCORD Working Group, Global surveillance of trends in cancer survival 2000-14 (CONCORD-3): analysis of individual records for 37 513 025 patients diagnosed with one of 18 cancers from 322 population-based registries in 71 countries. (2018) (Allemani, C, Matsuda, T, Di Carlo, V, Harewood, R, Matz, M, Nikšić, M, Bonaventure, A, Valkov, M, Johnson, C.J., Estève, J, Ogunbiyi, OJ., Silva, GAzevedo E, Chen, W, Eser, S, Engholm, G, Stiller, CA., Monnereau, A., Woods, RR., Visser, O, Lim, GHsiang, Aitken, J, Weir, HK., Coleman, M.P., CONCORD Working Group, Global surveillance of trends in cancer survival 2000-14 (CONCORD-3): analysis of individual records for 37 513 025 patients diagnosed with one of 18 cancers from 322 population-based registries in 71 countries. (2018)) ).


  • M.M. Harbers, red. (RIVM)
  • E.A. van de Wilk, red. (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu))