Bevolking: Internationale vergelijking bevolkingsomvang

Sla de grafiek Bevolkingsomvang 2022 over en ga naar de datatabel

Bron: Eurostat, 2023 (code: demo_pjan)

  • Verenigd Koninkrijk: cijfers voor mannen en vrouwen voor 2019, totaal voor 2020

Nederland op achtste plaats met bevolkingsomvang

Binnen de Europese Unie staat Nederland op de achtste plaats wat betreft het aantal inwoners. Duitsland heeft het hoogste inwoneraantal.

Nederland een van de dichtstbevolkte landen van de EU

Na Malta (1.595 personen per km2) is Nederland het meest dichtbevolkte land van de EU Europese unie (Europese unie), met 507 personen per km2. De gemiddelde bevolkingsdichtheid in de EU is 109 inwoners per km2 (meetjaar 2019; Eurostat, 2023).

In Nederland bijna evenveel vrouwen als mannen

In bijna alle landen is de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in het voordeel van de vrouwen. In Nederland is het verschil tussen aantal mannen en aantal vrouwen relatief klein; per 100 mannen zijn er 101,1 vrouwen. In de EU is dit gemiddeld 104,6 (Eurostat, 2023). In de Baltische landen Letland en Litouwen is de man-vrouw-verdeling veel schever. Daar zijn ongeveer 115 vrouwen per 100 mannen. De belangrijkste oorzaak hiervan is het grote verschil in levensverwachting Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) tussen mannen en vrouwen in deze landen.


Bevolkingsgroei in Nederland voornamelijk door migratie

Nederland is één van de 20 landen in de figuur waar de bevolking groeit. Over het algemeen groeide de bevolking van West-Europese landen, terwijl de bevolking van de oostelijke lidstaten minder groeide dan het EU Europese unie (Europese unie)-gemiddelde of zelfs kromp. Nederland groeide in 2021 met 6,6 per duizend inwoners en stond daarmee in de EU op plaats 8 (samen met België). In Luxemburg groeide de bevolking naar verhouding het meest, met 16,7 per duizend inwoners.

In de meeste landen met bevolkingsgroei is migratie de oorzaak

In de meeste EU-landen waar de bevolking groeit, draagt migratie hier het meest aan bij. Het aantal inwoners van veel Oost-Europese EU-landen krimpt juist, met name doordat er meer mensen overleden dan er geboren werden.

In Nederland is natuurlijke aanwas nog net positief

In Nederland was het aantal geboorten per duizend inwoners 0,5 hoger dan het aantal sterfgevallen. Daarmee is het saldo natuurlijke aanwas nog net positief. In twee derde van de EU-lidstaten was in 2021 het aantal sterfgevallen juist hoger dan het aantal geboorten. Ook in Duitsland was de natuurlijke aanwas negatief, met bijna 3 per duizend inwoners. Maar omdat meer mensen immigreerden dan er emigreerden, groeide de bevolking van Duitsland toch (CBS, 2018).


In Nederland minder ouderen dan gemiddeld in EU

In Nederland is 20,0% van de bevolking 65 jaar of ouder en 4,8% is 80 jaar of ouder. Dit zijn lagere percentages dan gemiddeld in de EU Europese unie (Europese unie) (21,1 en 6,1%). In Italië, Portugal, Finland en Griekenland is het percentage ouderen in de bevolking het grootst. In Luxemburg, Ierland en Cyprus is het percentage 65-plussers lager dan 17% en hiermee het laagst.

Percentage 80-plussers in Nederland relatief laag

Het percentage 80-plussers in Nederland is 4,8% en dus lager dan het EU-gemiddelde van 6,1%. In Italië en Griekenland liggen deze percentages boven de 7%. In Luxemburg, Cyprus, Ierland en Slowakije bestaat de bevolking voor minder dan 4% uit 80-plussers.


Gemiddeld kindertal Nederland iets boven EU-gemiddelde

In Nederland ligt het gemiddelde kindertal per vrouw (vruchtbaarheidscijfer Gemiddeld aantal levendgeboren kinderen per vrouw. Schatting voor het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw krijgt indien de in een bepaald jaar of voor een bepaald geboortecohort waargenomen leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidscijfers gedurende haar leven zouden gelden. Het cijfer wordt berekend door het aantal in een jaar geboren kinderen per leeftijdsjaar van de moeder te delen op het totaal aantal vrouwen van die leeftijd, en vervolgens de uitkomsten hiervan te sommeren over de vruchtbare levensjaren. (Gemiddeld aantal levendgeboren kinderen per vrouw. Schatting voor het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw krijgt indien de in een bepaald jaar of voor een bepaald geboortecohort waargenomen leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidscijfers gedurende haar leven zouden gelden. Het cijfer wordt berekend door het aantal in een jaar geboren kinderen per leeftijdsjaar van de moeder te delen op het totaal aantal vrouwen van die leeftijd, en vervolgens de uitkomsten hiervan te sommeren over de vruchtbare levensjaren.)) met 1,49 iets boven het gemiddelde in de Europese Unie (EU Europese unie (Europese unie)). In 2022 had Frankrijk het hoogste vruchtbaarheidscijfer: 1,79 levendgeborenen per vrouw, gevolgd door Roemenië (1,71), Bulgarije (1,65) en Tsjechië (1,64). De vruchtbaarheid in de EU ligt sinds het midden van de jaren zeventig beneden het zogenoemde vervangingsniveau van 2,1 kinderen per vrouw dat nodig is om de huidige generaties mannen en vrouwen volledig te vervangen. Dit heeft vergrijzing en op termijn een daling van de bevolkingsomvang tot gevolg. De laagste vruchtbaarheidscijfers werden gezien in Malta (1,08 levendgeborenen per vrouw), Spanje (1,16) en Italië (1,24). De meeste EU-landen laten een daling zien in het kindertal over de periode 2011-2022. Een paar uitzonderingen hierop zijn Hongarije, Roemenië en Tsjechië. In deze landen is juist een stijging te zien over deze periode.


  • E.A. van der Wilk (RIVM)
  • M.M. Harbers, red. (RIVM)